• Pengenalan kepada psikologi pendidikan
• Peranan ahli psikologi pendidikan di Malaysia
• Perbezaan antara ahli psikologi pendidikan dan psikologi klinikal
• Peranan EP dalam sokongan kanak-kanak autisme (6-10 tahun)
• Mencari EP di Malaysia
• Kesimpulan

Pengenalan kepada psikologi pendidikan

Psikologi pendidikan, juga dikenali sebagai psikologi dalam pendidikan, merapatkan jurang antara pendidikan dan psikologi.
Bidang ini melibatkan penggunaan prinsip psikologi, seperti proses kognitif, emosi dan sosial, untuk meningkatkan pembelajaran dan perkembangan. Walaupun psikologi pendidikan tertumpu terutamanya pada tahun-tahun awal kanak-kanak (0 – 5 tahun) dan tetapan usia sekolah (6 -10, 11 – 19 tahun), prinsipnya juga boleh diperluaskan kepada pendidikan tinggi dan seterusnya.

Menurut Persatuan Psikologi Pendidikan Malaysia (Malaysia Educational Psychology Society – MEPS), ahli psikologi pendidikan (educational psychology – EP) dikehendaki memiliki ijazah Sarjana atau Kedoktoran dengan pengalaman profesional yang berkaitan dalam pendidikan dan psikologi.

Peranan ahli psikologi pendidikan di Malaysia

Di Malaysia, peranan EP sedang muncul dan mungkin berbeza daripada rakan sejawatannya di negara lain. Sebagai contoh, di Singapura dan United Kingdom, EP sering digunakan oleh majlis tempatan atau kementerian pendidikan untuk menyelia sekolah awam. Sebaliknya, EP di Malaysia terutamanya yang bertugas di sektor swasta, menyediakan terapi untuk kanak-kanak berkeperluan pendidikan khas (SEN) dan bersyarah di institusi pengajian tinggi.

Walaupun terdapat perbezaan ini, semua EP dilatih dalam aspek psikologi pembelajaran, perkembangan kanak-kanak dan pelbagai cabaran pembelajaran yang dihadapi oleh kanak-kanak berkeperluan pembelajaran.

Perbezaan antara ahli psikologi pendidikan dan psikologi klinikal

Ahli psikologi pendidikan dan psikologi klinikal (clinical psychologist – CP) berkongsi persamaan yang bertindih tetapi juga mempunyai perbezaan yang ketara. EP memberi tumpuan kepada proses pembelajaran dan pendidikan, menangani isu seperti rentang perhatian, fungsi eksekutif dan motivasi. Sebaliknya, CP menumpukan pada cabaran kesihatan mental seperti kemurungan dan keresahan.

Persekitaran kerja mereka juga mungkin berbeza. EP biasanya berfungsi di sekolah atau pusat swasta, bekerjasama dengan ibu bapa, guru dan profesional lain. Sebaliknya, CP sering bekerja di hospital, klinik dan pusat perubatan swasta, bekerjasama dengan pakar psikiatri dan kaunselor.

Peranan EP dalam sokongan kanak-kanak autisme (6-10 tahun)

EP memainkan peranan penting menyokong kanak-kanak autisme dalam persekitaran pendidikan. Penglibatan mereka adalah penting bagi mewujudkan persekitaran yang inklusif dan memupuk perkembangan akademik, sosial dan emosi kanak-kanak autisme. Mari kita mendalami peranan harian EP.

1. Penaksiran dan Penilaian EP menjalankan proses penilaian bagi menilai keperluan kognitif, emosi dan tingkah laku kanak-kanak. Penilaian ini termasuk interaksi dan pemerhatian kanak-kanak, temu bual dengan ibu bapa dan guru serta menjalankan pelbagai peralatan penilaian.   Ini membantu mengenal pasti autisme dan daya serta kelemahan setiap kanak-kanak dalam perkembangan dan pembelajaran mereka.
2. Intervensi dan Sokongan
   Berdasarkan penilaian mereka, EP membantu membangunkan dan melaksanakan Rancangan Pendidikan Individu (Individual educational plan – IEP) untuk setiap kanak-kanak autisme. EP boleh berfungsi secara langsung dengan kanak-kanak atau secara tidak langsung, melalui ibu bapa, guru atau pihak sekolah. IEP disesuaikan dengan keperluan khusus kanak-kanak autisme, menetapkan matlamat yang berdasarkan kenyataan dan menggariskan sokongan yang diperlukan untuk memudahkan pembelajaran.
   Intervensi yang digunakan termasuk strategi untuk mengurus tingkah laku yang mencabar, teknik dalam menyokong pembelajaran seperti carta visual dan pengajaran berstruktur, serta menggunakan peralatan komunikasi untuk mengawal emosi dan memudahkan kemahiran sosial.
3. Perundingan dan Kerjasama
   EP sering bekerjasama dengan profesional lain seperti ahli terapi bahasa pertuturan dan ahli terapi cara kerja untuk menyediakan sokongan holistik untuk kanak-kanak autisme. Komunikasi dan kerja berpasukan yang berkesan dengan guru, ibu bapa dan pihak sekolah adalah sama penting dalam membangunkan dan melaksanakan strategi untuk setiap kanak-kanak autisme. Usaha sama ini memastikan semua aspek perkembangan kanak-kanak dipantau dan ditangani dengan sewajarnya.
4. Penyelidikan, Latihan dan Pembangunan Profesional
   EP sering terlibat dalam projek penyelidikan yang bertujuan untuk menambah baik amalan pendidikan. Dengan mengikuti perkembangan terkini melalui penyelidikan terkini dalam psikologi pendidikan, EP boleh menggunakan cara inovatif untuk memastikan kanak-kanak autisme mendapat manfaat daripada campur tangan yang paling berkesan.

Mencari EP di Malaysia

Sebagai profesion memuncul, direktori psikologi pendidikan masih belum ditubuhkan di Malaysia. Pada masa ini, EP boleh didapati melalui rujukan atau platform dalam talian seperti LinkedIn, laman sesawang pusat terapi swasta atau alumni universiti Malaysia yang menawarkan program psikologi pendidikan seperti Universiti Putra Malaysia (UPM), Universiti Islam Antarabangsa Malaysia (IIUM), dan Universiti Malaya (UM).

Kesimpulan

Ahli psikologi pendidikan (EP) memainkan peranan penting dalam menyokong pelajar autisme dengan menjalankan penilaian, membangunkan rancangan pendidikan yang diperibadikan, melaksanakan intervensi dan mengurus komunikasi yang berkesan antara pelbagai profesional dalam persekitaran pendidikan. Tugas mereka membantu mewujudkan persekitaran di mana kanak-kanak autisme boleh berkembang maju dari segi akademik, sosial dan emosi.